دویدن ماراتنهای زیاد از حد تاثیرات منفی روانی به دنبال دارد
طبق یک مطالعهٔ جدید، دویدن بیش از حد ماراتن، میتواند ضرر بیشتری از منفعت داشته باشد.
بررسی علمی توسط: دکتر محمد آلی (دکترای فیزیولوژی ورزشی)
همانطور که هر دوندهای تجربه کرده است، دویدن یک فعالیتی است که به بهبود سلامتی هم از بعد روانی هم جسمانی کمک میکند، خلقوخوی دونده رابهبود میبخشدو همچنین با تعیین اهداف به زندگی دونده هدف و جهت میدهد—و این پاداشها برای هر انسانی که تصمیم به دویدن بگیرد، در دسترس است. با این حال، همانطور که یک مطالعه جدید نشان داده است، اگر بیشازحد این کار خوب را انجام دهید، ممکن است برخی از این فواید نتیجه معکوسی را به دنبال داشته باشد و فعالیتی که اینقدر برای ذهن و روان دونده مفید است را تبدیل به یک تهدیدکننده روان انسان کند !.
این مطالعه که در Acta Psychologica منتشر شد، سلامت روان دوندگانی که ماراتنهای متعددی را میدوند—که بسیاری از آنها عضو باشگاه در حال رشد «۱۰۰ماراتن» هستند—را مورد بررسی قرار داد تا تأثیر دوهای تکراری ۴۲.۲کیلومتر (ماراتن) یا بیشتر را بهتر درک کند. سوالی که محققان این مطالعه داشتند این بود که:
فراتر از پیامدهای فیزیکی این حجم دویدن در مسافتهای طولانی، مشارکت مداوم در ماراتن چگونه میتواند بر احساسات و بهزیستی روانی کلی یک دونده تأثیر بگذارد؟ آیا این حجم دویدن خیلی زیاد، به عنوان درمانی برای ذهن عمل میکند یا برعکس مانند باری سنگین برای آن؟—و در اینجا آنچه کشف کردند، آمده است.
این مطالعه شامل چه مواردی بود؟
با بیش از ۱.۱میلیون نفر—که یک رکورد جهانی است—که در قرعهکشی ماراتن لندن ۲۰۲۶ ثبتنام کردهاند و ۵۶,۶۴۰دونده—یک رکورد جهانی دیگر—که از خط پایان ماراتن لندن امسال عبور کردند، علاقه و مشارکت در دویدن ماراتن در بالاترین حد خود قرار دارد. با این حال، برای این مطالعه، محققان به یک گروه جمعیتی بسیار خاص از دوندگان زنجیرهای ماراتن نگاه کردند که دهها، و شاید صدها بار، رویداد ۴۲.۲ کیلومتری را به پایان رساندهاند.
به طور خاص، محققان از ۵۷۶ دونده نظرسنجی کردند که به طور متوسط، هر یک تاکنون ۱۴۶ماراتن سنگین را به پایان رساندهاند. این دوندگان—که ۵۶٪ آنها مرد و ۴۴٪ زن بودند—از ۲۲-کشور مختلف بوده و میانگین سنی آنها ۵۳-سال بود.
هر شرکتکننده، پرسشنامههای سلامت روان یکسانی را برای ارزیابی شاخصهای افسردگی و اضطراب تکمیل کرد. به منظور مقایسه، محققان سپس این نتایج را با مطالعهٔ طولی سالمندی در ایرلند- مقایسه کردند؛ پژوهشی گسترده که روندها، نگرانیها و فرصتهای مرتبط با سالمندی در ایرلند را بررسی میکند.
نتایج مطالعه چه بود؟
به طور متوسط، دوندگان مورد بررسی که ماراتنهای متعددی را دویدهاند، سطوحی از افسردگی و اضطراب را نشان دادند که پایینتر از آستانههای بالینی قرار میگرفت.
- ۳۲.۶٪ از آنها «حداقل افسردگی و اضطراب پایین» داشتند.
- ۴۱٪ «افسردگی زیرحداقلی و اضطراب زیربالینی» نشان دادند.
اگرچه این یک یافته مثبت بود، اما این شرکتکنندگان همچنان نمرات افسردگی و اضطراب به طور قابل توجهی بالاتری نسبت به اکثر گروههای جمعیتی در جمعیت گستردهتر نشان دادند.
در مورد باقی دوندگان ماراتن مورد بررسی:
- ۱۸.۳٪ «افسردگی و اضطراب متوسط» گزارش کردند.
- ۸٪ باقیمانده در دسته «افسردگی شدید و اضطراب بالا» قرار گرفتند، که به گفته نویسندگان مطالعه، بالاتر از آستانههای بالینی است و با «پریشانی عاطفی شدید» و «انزوای اجتماعی» مشخص میشود.
تفاوتهای جنسیتی و سنی:
- اگرچه زنان نمرات افسردگی بالاتری نسبت به مردان داشتند، اما—تا حدودی در مقابل—هنگام سؤال در مورد اضطراب، سطوح بالاتری از آرامش را گزارش کردند.
- از نظر سنی، به نظر نمیرسد افسردگی با گذشت زمان افزایش یا کاهش یابد، در حالی که مردان مسنتر کمترین نمرات اضطراب را داشتند.
پیام کلیدی مطالعه
یافته کلیدی این مطالعه این است که، با وجود فواید بیشمار دویدن، باید مراقب انجام بیش از حد این فعالیت باشیم. در حالی که دوندههای حرفهای—که مهم است توجه شود برای امرار معاش، تمرین و مسابقه میدهند —و برخی از دوندههای سطح زیر-نخبه میتوانند بارهای تمرینی بسیار بالایی را تحمل کنند، با این حال بسیار مهم است که به نیازهای فردی و سیگنالهای بدن خود گوش دهیم تا محدودیتهای شخصی خود را شناسایی کنیم.
آنچه برای یک دونده کارآمد است ممکن است برای دیگری کارساز نباشد و بیش تمرینی (Overtraining)—و در واقع، مسابقه بیش از حد—میتواند عواقب سنگینی داشته باشد. علاوه بر ایجاد سطوح بالاتری از افسردگی و اضطراب، همانطور که این مطالعه کشف کرده است، زیادهروی در دویدن میتواند به مشکلاتی مانند خستگی، بیماری، آسیبدیدگی، سندرم RED-S و توقف یا افت عملکرد منجر شود.
تحت تأثیر آنچه ورزشکاران، اینفلوئنسرها یا افراد مشهور در دنیای دویدن انجام میدهند قرار نگیرید، مهم نیست که هفتههای با مسافت بالای آنها و چالشهای افراطیشان چقدر عاشقانه یا قابل تحسین به نظر میرسند. برای موفقیت، در سطح قابل مدیریت خودتان تمرین و مسابقه دهید—و هرگز اهمیت استراحت و ریکاوری را فراموش نکنید.
