درد تاندون آشیل |همه چیز درباره درمان تاندون آشیل
قبل از اینکه به موضوع تاندون آشیل پا و بررسی علل و درمان آسیب آن بپردازیم، می بایست، در مرحله اول با تاندون آشنا شویم.
تاندون یا زردپی یک باند فیبری محکم از بافت متصل کننده بوده که ماهیچه را به استخوان متصل کرده و توانایی تحمل فشار را نیز دارد. تاندون ها شباهت زیادی به رباط ها یا لیگامنت ها دارند، هر دو از کلاژن ساخته شده اند. اما رباط ها، استخوان ها را به هم متصل میکنند، در حالیکه تاندون ها، برای عملکرد مناسب بدن، ماهیچه را به استخوان متصل میکند.
عملکرد تاندون
در علوم قدیم، تاندون ها به عنوان یک مکانیسم محسوب می شوند که عضلات را به استخوان و همچنین به خود عضلات متصل کرده و برای انتقال نیروها کار میکنند. این اتصال باعث می شود تا تاندون ها ثبات بیشتری را بدون کار اضافی به ارمغان بیاورند. با این حال، طی چند دهه گذشته، بیشتر محققین بر روی خاصیت کشسانی تاندون ها و توانایی آنها در پریدن ها مطالعه کرده اند.
آسیب تاندون آشیل
تاندون آشیل پا یکی از پیچیده ترین تاندون ها و در حین حال قویترین و بزرگترین تاندون بدن می باشد. بنابراین، روند بهبود یک تاندون آشیل پاره شده می تواند، طولانی و دردناک باشد. بیشتر افرادی که در ۴۸ ساعت اول آسیب شان، هیچ گونه کمک پزشکی دریافت نمی کنند، بعد از آن، از تورم شدید، درد و احساس سوزش دردناک در آن ناحیه رنج می برند.
علت درد تاندون آشیل و گزینه های درمانی آن
تاندون آشیل پا، بزرگترین تاندون در بدن است. این تاندون، ماهیچه های گاستروکنمیوس و سولئوس را به استخوان پاشنه پا متصل می کند. این تاندون وظیفه پایین آوردن مچ پا را بر عهده داشته و نقش بسیار مهمی در دویدن و کارهای روزانه بر عهده دارد. تاندون ها خیلی قوی هستند، اما خیلی منعطف نیستند. آشیل تاندون هم از این قضیه مستثنی نیست. این به این معنی است که تاندون آشیل تنها تا جایی می توانند کشش بیابد که ملتهب و یا پاره نشود. تاندون آشیل در معرض خطر، می تواند منجر به ناراحتی ناشی از درد، حساسیت و سفتی ناگهانی پا، به ویژه هنگام خم کردن پا به پایین شود.
علت
قبل از همه چیز باید با شرایطی آشنا شوید که می تواند منجربه آسیب تاندون آشیل شود، بعضی از این شرایط نیاز به درمان ویژه و فوری دارند.
علل رایج آسیب تاندون آشیل
۲ نوع رایج از علل درد تاندون آشیل، شامل تاندونیت آشیل و تاندونیز آشیل هستند. با اینکه ظاهرا شبیه هم هستند، اما علائم منحصر بفردی را دارند، و یکی از آنها حاد و دیگری مزمن می باشد.
تاندونیت آشیل
تاندونیت اَشیل یک مصدومیت حاد و التهابی تاندون آشیل است که بیشترین تاثیر را بر روی ورزشکاران خصوصا دونده ها، یا افرادی که در ورزش هاییی فعالیت می کنند که به توقف و شروع زیادی نیاز دارند، مانند تنیس و بسکتبال دیده می شود.
علامت برجسته تاندونیت آشیل درد است، که اغلب همراه با احساس سوزش بوده که با فعالیت بدتر می شود. محل درد ممکن است متفاوت باشد، می تواند نزدیک انتهای ماهیچه ساق پا باشد، یا در امتداد تاندون باشد و یا در نزدیکی استخوان پاشنه، این درد احساس شود.
همراه با درد، ممکن است که تورم و گرمای خفیفی در تاندون آشیل احساس شود، همچنین سفتی صبحگاهی در ساق پا و پاشنه فردی که میخواهد پا و مچ پایش را گرم کند و یا با حرکات کششی، آنها را سرد کند.
علاوه بر افراد فعال یا افرادی که ناگهان شدت فعالیت ورزشی شان را افزایش می دهند، گرم نکردن عضلات ساق پا، قبل از ورزش یکی دیگر از دلایل اصلی پیشرفت تاندونیت آشیل است. سفتی بیشتر ماهیچه ساق پا، فشار بر روی تاندون آشیل را افزایش می دهد.
ورزش کردن با کفش های نامناسب و کهنه و یا کفش هایی که مناسب آن فعالیت نباشند، نیز می تواند باعث تاندونیت آشیل شود. البته عوامل زیر در تاندونیت آشیل نقش دارند:
- تمرین در آب و هوای سرد
- ناهماهنگی پا یا پای صاف
- فرم ضعیف یا اشتباه دویدن
- اختلاف طول پا
یکی دیگر از عوامل تاندونیت آشیل، افزایش رشد استخوانی در ناحیه پشتی مچ پا است – یا یک استخوان اضافی ناشی از آرتروز و یا تغییر شکل استخوان پاشنه پا به دلیل پوشیدن کفش نامناسب. رشد استخوانی ممکن است باعث فشار به تاندون آشیل شده و باعث درد و التهاب شود.
داشتن بیماری هایی مانند: پسوزیاریس، فشار خون بالا، و چاقی ( که باعث افزایش فشار روی تاندون می شود) نیز می تواند خطر تاندونیت آشیل را افزایش دهد.
به ندرت داروهایی مانند آنتی بیوتیک فلوروکینولون منجر به تاندونیت آشیل و پارگی آن می شود.
تاندونوز آشیل
برخلاف تاندونیت آشیل، که در واقع در آن، تاندون التهاب می کند، تاندونوز آشیل به عنوان یک بیماری مزمن شناخته می شود، که اگر درمان نشود، منجربه دژنراسیون میشود. با تاندونوز آشیل، فیبرهای غضروفی که تاندون را ساخته اند، فاسد شده و از بین می روند. این از بین رفتن فیبر های غضروفی، نه تنها باعث ایجاد درد می شوند، بلکه باعث ایجاد زخم بر روی بافت نیز می شوند که ممکن است به مرور زمان، ضخیم تر شده و حتی دائمی شوند.
بخش حیرات انگیز این است،در حالی که التهاب تاندونوز آشیل می تواند با درمان مناسب، بهبود خوبی را به همراه داشته باشد، بعضی از موارد دردی ندارد بنابراین فرد واقعا نمی داند که آیا مشکلی وجود دارد، تا زمانی که تاندونیز آشیل وی پیشرفت کرده باشد.
به ندرت
پارگی کامل و جزئی تاندون آشیل که خیلی نادر است، ممکن است برای هر شخصی اتفاق بیافتد. این تاندون یکی از قویترین تاندون های بدن می باشد، اما آسیب تاندون آشیل یکی از شایع ترین آسیب ها در بین ورزشکاران است. اما عواملی مانند گرم نکردن بدن قبل از ورزش، افزایش ناگهانی شدت ورزش، سرد نکردن بدن با استفاده از حرکات کششی و کفش نامناسب و حتی گاهی اوقات ضربه به پاشنه پا نیز می تواند باعث پارگی تاندون شود.
پارگی تاندون آشیل
معمولا یک نیروی ناگهانی در تمرینات شدید بعضی ورزش ها مانند بسکتبال، بر تاندون آشیل اعمال شده که میتواند منجر به پارگی تاندون آشیل شود. البته حتی گاهی اوقات یک قدم بر داشتن ناگهانی که فشار زیادی به تاندون وارد کند نیز میتواند منجر به پارگی در این ناحیه شود.
هنگامی که تاندون آشیل پاره می شود، علاوه بر درد شدید پاشنه پا، بعضی از افراد صداهایی را که به دلیل ایجاد شکاف تاندون ایجاد می شود، می شنوند. معمولا با پارگی تاندون، فرد نمی تواند روی پای خود راه برود و یا یک وزنه را با آن حمل کند، اگرچه تعداد کمی از افراد، هنوز هم میتوانند این اعمال را انجام دهند.
چه وقتی به دکتر مراجعه کنیم؟
خیلی مهم است که در صورت داشتن درد در پاشنه و یا ساق پا، به پزشک متخصص مراجعه کنید. سایر علائم دیگری که به رفتن نزد دکتر، حکم میدهند، شامل موارد زیر هستند:
- درد و سفتی در پا و مچ پا
- ورم در ناحیه تاندون آشیل
- به سختی ایستادن روی نوک پنجه پاها
- نشانه هایی از عفونت مانند قرمز و یا گرمی در ناحیه مچ پا و پا
اگر علائم مبتلا به پارگی تاندون آشیل را داشتید، مانند درد ناگهانی، درد شدید در ناحیه پشتی پا و احساس سنگینی زیاد یکی از پاها، فورا به دکتر مراجعه کنید.
تشخیص
تشخیص درد تاندون آشیل معمولا به صورت بالینی انجام می شود، به این معنی که دکتر شما با مطرح کردن سوالهایی از شما، به معاینه جسمی تان می پردازد. اگر احتمال پارگی باشد، دکترتان تصویربرداری با ام ار آی یا سونوگرافی را برایتان پیشنهاد میدهد.
معاینه پزشکی
یک معاینه کامل جسمی از پا و مچ پایتان شاید بتواند دلیل اصلی درد تاندون آشیل تان را مشخص کند.
معاینه اصلی تاندون آشیل پا شامل: بررسی و تشخیص ناحیه اطراف تاندون آشیل برای تورم، گرما، خراشیدگی و حساسیت، که تماما ممکن است در تاندونیت آشیل حاد ظهور کند. اما در تاندونیز آشیل، علاوه بر درد ممکن است که تاندون ضخیم شده باشد و یا باعث ایحاد زخم هایی در بافت و فیبروز شود.
پزشک ممکن است که پارگی تاندون را با لمس تاندون تشخیص دهد. یک روش دیگر برای تشخیص پارگی تاندون آشیل، کبودی در ناحیه تاندون است، خصوصا اگر خونریزی مالئوسی رخ داده باشد.
تست تامپسون تاندون آشیل
به عنوان بخشی از تست معاینه تاندون آشیل تان، دکتر می تواند از تست تامپسون که تست فشار ساق پا نیز نامیده می شود، استفاده کند. در این تست، فرد مورد نظر باید بر روی شکم و روی تخت دراز بکشد، در حالیکه مچ پایش بیرون از تخت باشد. دکتر ساق پا را فشار داده، که باعث حرکت پای فرد بیمار می شود. اگر حرکتی در ناحیه مچ پای فرد مشاهده نشد، به این معنی است که تاندون آشیل وی پاره شده است.
تصویر برداری
تصویربرداری از مچ پا به طور کلی برای تشخیص مشکلات تاندون آشیل مورد نیاز نیست، مگر اینکه دکترتان به پارگی تاندون و یا دیگر عواملی که منجر به درد می شوند، مشکوک باشد. همانطور که گفته شد ممکن است که برای بررسی ضخیم شدگی تاندون که یکی از علایم تاندونیز آشیل است، از سونوگرافی استفاده شود.
از سونوگرافی و ام ار آی برای تایید و تشخیص پارگی تاندون آشیل استفاده می شود.
تشخیص های دیگر
وقتی که برای درد تاندون آشیل تان به دکتر مراجعه میکنید، دکتر تان شرایط دیگری را نیز در نظر خواهد گرفت. بعضی دیگر از شرایط رایج مانند: پیچ خوردگی مچ پا، ترک خوردگی و یا اماس کیسه های مفصلی پاشنه پا.
کبودی اطراف تاندون آشیل پا ممکن است که در پیچ خوردگی مچ پا، ترک خوردگی و یا در پارگی تاندون آشیل پا نیز مشاهده شود، اما به کمک اشعه ایکس می توان تشخیص داد که به کدام یک مربوط است. با اماس کیسه های مفصلی پاشنه پا، وقتی که تاندون به استخوان ملحق میشود، یک حساسیت احساس می شود. از طرفی دیگر، با تاندونیت آشیل، درد تاندون معمولا بالاتر می رود، حدود ۲ تا ۶ سانتی متر بالاتر از جایی که به استخوان پاشنه پا متصل است.
دیگر شرایط که باید در نظر گرفت شامل موارد زیر می شوند:
- آرتروز
- التهاب آرتریتی (برای مثال: نقرس)
- فیبرومیالژیا
- لخته خون در ساق پا
- عفونت
- کیست استخوان یا سرطان استخوان
با استفاده از تست کامل معاینه پزشکی و آزمایش های خونی به همراه تصویربرداری می توان دقیقا تشخیص داد که بیمار علایم چه بیماری را از خود بروز می دهد.
درمان درد تاندون آشیل
درمان های متعددی برای درمان درد تاندون آشیل، شامل دارو، فیزیوتراپی، و در صورت نیاز جراحی وجود دارد. کلید بهبودی این است که مراقب خودتان باشید و به تمامی توصیه های دکترها و فیزیوتراپیست تان گوش کنید.
مراقبت شخصی
استراژی های خود مراقبتی می تواند برای درمان تاندونیت آشیل مورد استفاده قرار گرفته و یک درمان فوری ممکن برای پارگی تاندون آشیل باشد.
کاهش فعالیت و یا استراحت
اگر مبتلا به تاندونیت آشیل هستید، لازم نیست که فعالیت تان را به طور کامل متوقف کنید، تا زمانی که به درد عضلانی تان توجه کرده و مطابق با آن، فشار ورزشی تان را کم کنید. اطمینان حاصل کنید که بعد از گرم کردن ماهیچه ها و تاندون ها، شروع به حرکات کششی ماهیچه های ساق پا می کنید. چون انجام حرکات کششی، بدون گرم کردن بدن می تواند باعث آسیب های جدی، خصوصا به تاندون هایتان شود.
برای مراقبت های اولیه پارگی تاندون آشیل، استراحت امری ضروری است، تا زمانی که زیر نظر جراح ارتوپد تان باشید و مطابق با بایدها و نبایدهایی که برایتان تجویز کرده است، رفتار کنید.
یخ
برای تاندونیت آشیل، یخ در ابتدای شروع درد، و یا پس از ورزش می تواند مفید باشد.
برای پارگی مشکوک، حتما یخ را فورا بر روی تاندون بگذارید و پای خود را تا زمانیکه به اورژانس می رسید، بالاتر از قلب نگهدارید.
حمایت
علاوه بر کاهش فعالیت و استفاده از یخ، باید، از بیش از حد پیچاندن مچ پای بانداژ شده پرهیز کنید.
دارو
برای کاهش درد ناشی از تاندون آشیل تان، با دکترتان در مورد مصرف داروی ضد التهاب غیر استروئیدی NSAID صحبت کنید.
در حالیکه یک تصور غلط درباره استفاده از تزریق کورتیکواستروئید برای کاهش درد تاندون آشیل وجود دارد، شما نباید خودسر از این روش دارویی استفاده کنید.
فیزیوتراپی
برای تاندونیت آشیل، زمانیکه دکتر شما تشخیص داد که آماده شده اید، می تواند زمان مناسبی برای تقویت ماهیچه ساق پایتان باشد. ورزش هایی مانند: ایستادن روی پنجه، تعادل روی پنجه ها، و دیوار نشسته مفید هستند. ماساژ عضلاتی که به تاندون متصل می شوند مانند ساق پا، نیز می تواند مفید باشد.
اگر تاندونیز آشیل تان پیشرفت کرد، حتما با دکترتان درباره یک برنامه توانبخشی صحبت کنید تا با تمرکز و به آهستگی در تمرینات تان، پیشرفت کنید.
استفاده از بعضی ابزارها مانند IASTM نیز می تواند به درمان تاندونیز آشیل کمک کند.
اگر برای پارگی تاندون آشیل، عمل جراحی ضروری است، فیزیوتراپی نیز برای بهبود کامل پس از آن بسیار ضروری بوده که در نهایت باعث بهبودی کامل بعد از ۴ تا ۶ ماه می شود.
عمل جراحی
پارگی تاندون آشیل اغلب نیاز به جراحی توسط یک جراح ارتوپد در عرض یک تا دو روز پس از مصدومیت دارد. در طول عمل جراحی، دو سر تاندون جدا شده را به هم متصل می کنند.
از یاد نبرید که پارگی جزئی تاندون آشیل، گاهی اوقات مانند تاندونیز آشیل درمان می شود. یک جراح ارتوپد در این باره تصمیم قطعی خواهد گرفت که به عامل هایی مانند شدت پاره شدگی، سن فرد، تاریخچه دارویی و سطح فعالیت وی بستگی دارد.
پارگی جزئی تاندون می تواند دردناک باشد. بنابراین، اگر جراحی انجام نشود، گاهی اوقات بی تحرکی می تواند برای مچ پا همراه با فیزیوتراپی و تمرینات خانه برای جلوگیری از قدرت ماهیچه های مچ پا و پا مفید باشد.
پیشگیری
بزرگترین علت مشکلات تاندون آشیل نادیده گرفتن علایم هشدار دهنده و تداوم درد است. با اینحال اگر دردی در این ناحیه احساس کردید، شما باید فورا چند روزی را به استراحت بپردازید.
کشش
علاوه بر این، کشش قبل از شروع ورزش برای جلوگیری از آسیب تاندون آشیل مهم است. بعضی از تمرینات کششی شامل موارد زیر هستند:
کشش تاندون آشیل
کشش ساق پا
البته از یاد نبرید که، همیشه باید بدنتان را اول گرم کرده و سپس شروع به حرکات کششی کنید. ورزش تان را باید به آرامی شروع کرده و سپس به آرامی شدت را افزایش دهید تا بدنتان برای ورزش آماده شده باشد.
تقویت
بعضی از کارشناسان عقیده دارند که بعضی حرکات تقویت کننده تاندون آشیل می تواند خطر تاندونیت آشیل و آسیب ساق پا را کاهش دهد.
سایر
نکات دیگری که برای جلوگیری از تاندونیت آشیل پا ضروری هستند، شامل موارد زیر می شوند:
- همیشه کفشی بپوشید که انعطاف پذیری کافی را برای پا و پاشنه تان فراهم کرده و همچنین به خوبی از قوس پایتان حمایت کند.
- از دویدن بر روی سطوح سخت پرهیز کنید.
- از دویدن در هوای سرد پرهیزد کنید.
حرف آخر
بیشتر دردهای تاندون آشیل، با استراحت و دوری چند روزه از فعالیت ورزشی، درمان می شوند. اما نکته مهم این است که اگر در صورت نداشتن فعالیت، باز هم درد تاندون آشیل تان، کمتر نشد، حتما باید به ارتوپد مراجعه کرده، تا متناسب با آسیب تان، راه های درمان را دنبال کنید.